Baza wiedzy - porter bałtycki

Wszystko, co musisz wiedzieć o porterze bałtyckim

Porter Bałtycki

Portery Bałtyckie cechują się ciemną barwą, zazwyczaj ciemnobrązową wręcz czarną, ale zdarzają się przykłady troszkę jaśniejsze w różnych odcieniach brązu. 

Piana powinna być kremowa, zwarta i trwała. 

Zapach jak i smak porterów jest bardzo kompleksowy, bogaty. Znajdziemy w nim nuty pochodzące od ciemnych słodów takie jak karmelowy, skórki świeżo upieczonego chleba, orzechowy, kawowy, czekoladowy, toffi, biszkoptowy. Ponadto odnajdziemy tam aromaty i posmaki ciemnych i/lub suszonych owoców – wiśni, rodzynek, śliwek, daktyli. W starszych leżakowanych wersjach mogą pojawić się nuty miodu i sherry, porto lub madery. 

Dodatkowo w smaku możemy wyczuć przyjemne nuty alkoholowe oraz delikatne rozgrzewanie. Goryczka jest na średnim poziomie i pochodzi nie tylko od chmielu ale także od ciemnych słodów i alkoholu.

Porter bałtycki w klasycznej wersji cechuje się zawartością alkoholu na poziomie 8-10%. 

Wersje imperialne mogą być jeszcze mocniejsze. Zazwyczaj zawartość alkoholu nie przekracza jednak 11-12%, ponieważ drożdże piwowarskie nie tolerują wyższych stężeń i bez wymrażania nie da się osiągnąć wyższej mocy.

Porter bałtycki jest mocnym piwem. Ekstrakt brzeczki podstawowej dla klasycznego porteru bałtyckiego mieści się w przedziale 18-22Blg, wersje imperialne są jeszcze mocniejsze.

Barwa porteru bałtyckiego jest określana jako ciemnobrązowa, brunatna, prawie czarna. Cechą charakterystyczną są też bordowe, rubinowe, czerwone refleksy w piwie, są one widoczne gdy piwo jest idealnie klarowne, a szklankę/pokal ustawimy pod źródło światła. Kolor piwa pochodzi od użycia w produkcji słodów jęczmiennych prażonych w wysokich temperaturach. 

W porterze bałtyckim znajdziemy całe bogactwo smaków pochodzących od słodu. Na pierwszy plan wysuwa się słodka słodowość, następnie nuty karmelowe, prażone, ciemnego chleba, kawy, herbatników, orzechów uzupełnione nutami ciemnych  suszonych (i/lub świeżych) owoców.

Goryczka jest raczej umiarkowana, pochodząca zarówno od chmielu jak i palonego słodu.

Porter jest treściwy, przyjemnie rozgrzewający, ale bardzo gładki, wręcz aksamitny.

Porter bałtycki powinien być podawany w stosunkowo wysokiej jak na piwo temperaturze, czyli około 8-14C. Taka temperatura pozwala nam wydobyć z piwa całe bogactwo smaku i aromatu oraz docenić kompleksowość trunku.

Jeśli piwo jest zbyt zimne wystarczy pokal z porterem ogrzać w dłoni, aby poczuć bardziej intensywne aromaty.

Portery bałtyckie mają zazwyczaj bogaty zasyp złożony z kilku rodzajów słodu. Bazę stanowi słód wiedeński i/lub monachijski.

Słody te wnoszą sporo posmaków i aromatów słodowych, nadają piwu pełni, gdyż piwa z ich dużym udziałem nie odfermentowują zbyt głęboko.

Do porteru można użyć całą gamę słodów karmelowych, zarówno jasnych jak i ciemnych.

Słody te oprócz wniesienia posmaków karmelowych, poprawiają pienistość piwa.

Warto używać ciemnych słodów karmelowych o barwie 300-600EBC, wniosą one mocne, karmelowe akcenty.

Można użyć słodów karmelowych monachijskich, aby uzyskać trochę posmaków kojarzących się z suszoną śliwką. Zasyp uzupełniają słody czekoladowe oraz barwiące. Nadadzą one piwu odpowiedni kolor oraz posmaki czekoladowe, kawowe, orzechowe. 

Zestawy surowców do uwarzenia piwa w stylu porter bałtycki można znaleźć w każdym sklepie dla piwowarów domowych. 

Zazwyczaj można wybrać wersje opartą na słodach, ale często w ofercie sklepów są też wersje prostsze, oparte na ekstraktach słodowych. 

W niektórych sklepach można kupić zestawy z ekstraktów ze słodami specjalnymi, które nadają kompleksowości i większej treściwości piwom warzonym na bazie ekstraktów. 

Sklepy dołączają do zestawów dokładne instrukcje jak krok po kroku uwarzyć piwo.

Portery nie powinny być mocno nagazowane.

Wysycenie porterów określane jest jako niskie do średniego.

Zazwyczaj jest to od 1,9 do 2,5 vol. CO2

W porterze bałtyckim wyczujemy przede wszystkim złożone nuty słodowe określane jako

  • słodkie,
  • karmelowe,
  • herbatnikowe,
  • przypieczonej skórki
  • chleba,
  • pieczywa razowego,
  • biszkoptów,
  • orzechów.

Uzupełniają je nuty suszonych, ciemnych owoców

  • śliwek,
  • daktyli,
  • rodzynek,
  • wiśni

oraz ciemniejsze akcenty:

  • kawowe,
  • czekoladowe,
  • palone. Mogą pojawiać się nuty lukrecji, a w starszych egzemplarzach nuty kojarzące się z mocnymi winami takimi jak sherry czy porto.
Dorota Chrapek
Dorota "dori" Chrapek

Autorem tekstu jest Dorota Chrapek – z wykształcenia technolog żywności i dyplomowany piwowar, autorka blog.homebrewing.pl oraz wielu publikacji na temat piwa i piwowarstwa, organizatorka szkoleń sensorycznych i warsztatów piwowarskich, wykładowca na kierunku Browarnictwo i Słodownictwo UR w Krakowie, piwowar domowy i zawodowy, doradca w branży piwowarskiej.

BIBLIOGRAFIA:

Bibliografia:

– Bartosz Markowski „Porter Bałtycki”, Kompendium Piwa
– 9C Baltic Porter, bjcp.org
– EBCU Workshop “All About… Baltic Porter” on Youtube.
– P. Andrzejczak, P. Nowicki, M. Zalewski „ABC Piwnego Stylu Roku 2024 Porter Bałtycki” pspd.org.pl
– Artur Karpiński „Porter Bałtycki – piwowarski skarb polski” www.beerbaconliberty.com

Szukasz więcej informacji na temat porteru bałtyckiego? 

Porter Bałtycki
Scroll to Top